فلوکنترل بین راهی سایز ۴ پنوماتیک یکی از اجزای پرکاربرد در سیستمهای هوای فشرده و اتوماسیون صنعتی است که نقش کنترل سرعت و تنظیم دبی هوای عبوری را بر عهده دارد. این اتصال دو سر شیلنگخور با طراحی Push-In به تکنسینها امکان میدهد بدون نیاز به رزوه یا تفلنی و بدون محدودیت در مکان، جریان هوا را روی مسیر اصلی کنترل کنند. این قطعه برای تنظیم سرعت حرکت سیلندرهای پنوماتیک در کاربردهایی مثل دستگاههای بستهبندی، خطوط تولید، تزریق، چاپ، لیبلزنی و مونتاژ اتوماتیک بسیار حیاتی است.
معرفی فلوکنترل بینراهی سایز 4 پنوماتیک
فلوکنترل بینراهی سایز ۴ یک نوع فیتینگ پنوماتیک از نوع Flow Control Inline است که روی مسیر شیلنگ قرار میگیرد و میزان دبی هوا را از طریق یک شیر سوزنی قابل تنظیم تغییر میدهد. این اتصال پلاستیکی با ساختار سبک و مقاوم در برابر ضربه طراحی شده و بهصورت Push-In امکان نصب سریع دارد. استفاده از این رابط پنوماتیک باعث کنترل سرعت سیلندر هنگام بازشدن یا بستهشدن میشود و به تجهیزات فرماندهنده در سیستم ابزار دقیق اجازه میدهد عملکرد نرمتری ارائه دهند. ویژگی مهم این قطعه آن است که مسیر برگشت هوا معمولاً آزاد بوده و تنها جریان عبوری جهتدار را محدود میکند. فلوکنترل دو سر شیلنگخور بدون نیاز به رزوهکاری بهراحتی در هر نقطه از مسیر نصب میشود و برای سازماندهی بهتر مسیر باد نیز مناسب است.
مزایا استفاده از فلوکنترل بینراهی سایز 4
این اتصال پلاستیکی مزایایی مهم دارد. اول اینکه تنظیم دقیق سرعت سیلندر بدون نیاز به تغییر فشار کمپرسور را فراهم میکند. دوم اینکه با قرارگیری بین شیلنگ، فضای داخل تابلوهای کنترل را شلوغ نمیکند. سوم اینکه نصب و تعویض سریع دارد و باعث کاهش زمان تعمیرات نگهداری میشود. چهارم، از ضربات ناگهانی سیلندر (Stroke Shock) جلوگیری کرده و عمر دستگاه را افزایش میدهد. همچنین با حذف رزوههای فلزی و تفلنی، نشتی به حداقل میرسد. وزن پایین و قیمت اقتصادی باعث شده فلوکنترل بینراهی در صنایع با حجم نصب بالا محبوب باشد.
سازوکار عملکرد فلوکنترل بینراهی
در این قطعه جریان هوای ورودی از سوزن تنظیم عبور کرده و دبی محدود میشود. مکانیسم داخلی شامل سوزن tapered، اورینگ آببندی Rubber Seal و پیچ تنظیم است. تکنسین با چرخش پیچ، فاصله نوک سوزن نسبت به مسیر عبوری را تنظیم میکند. در اثر این تغییر، سرعت سیلندر بهنرمی کنترل میشود. این کنترل دبی معمولاً روی مسیر خروج هوا از سیلندر مؤثرتر است و از ضربه انتهایی جلوگیری میکند.
تفاوت فلوکنترل بینراهی با رگلاتور دبی رزوهای
اغلب تکنسینها تفاوت آن را اشتباه میگیرند:
رگلاتور رزوهای روی سیلندر نصب میشود.
فلوکنترل بینراهی روی شیلنگ نصب میگردد.
دو سر شیلنگخور قابلیت تغییر مکان سریع دارد.
مدل بینراهی برای تابلوهای کوچک مناسبتر است.
ساختار داخلی فلوکنترل بینراهی
بدنه از پلیآمید صنعتی یا پلیاستال ساخته میشود و در برابر ترکخوردگی مقاومت دارد. سوزن از برنج آبکاریشده یا فولاد سختکاری شده ساخته میشود. حلقههای فنری Push-In از فولاد فنری برای درگیری با سطح شیلنگ ساخته شدهاند. اورینگ NBR یا EPDM با کیفیت استاندارد وظیفه آببندی دارد. پیچ تنظیم معمولاً از پلاستیک تقویتشده PBT ساخته میشود تا ضربهپذیری بالایی داشته باشد.
رنگبندی فلوکنترل بینراهی
این فیتینگ پنوماتیک در رنگهای:
مشکی
آبی
قرمز
سفید
نارنجی
عرضه میشود که برای کدگذاری خطوط کاربردی است. کنترل کیفیت جریان و عیبیابی در کارخانههای اتوماتیک با رنگبندی سریعتر انجام میشود.
نصب صحیح فلوکنترل بینراهی سایز 4
برای نصب صحیح باید:
۱. سر شیلنگ صاف و بدون لهشدگی بریده شود.
۲. تا ته داخل Push-In وارد گردد.
۳. کشش اولیه برای اطمینان انجام شود.
۴. پیچ تنظیم دبی به آرامی تنظیم شود.
۵. از خمکردن شدید نزدیک اتصال خودداری گردد.
نگهداری و سرویس دورهای
این اتصال پلاستیکی باید هر ۳ تا ۶ ماه بررسی شود:
سلامت اورینگ
سفتنبودن پیچ تنظیم
نبود ترکهای مویرگی
مقاومت حلقه قفلگیر
در صورت نشتی یا لغزش توصیه به تعویض کامل میگردد.
سازگاری با شیلنگهای پنوماتیک
سایز شیلنگ مورد استفاده ۴ میلیمتر PU یا PA است. PU انعطافپذیرتر است و برای مسیرهای کوتاه و متحرک مناسبتر میباشد. شیلنگ PA برای مسیرهای ثابت و طویل پیشنهاد میشود. استفاده از PVC باعث نشتی و جداشدگی میشود.
تئوری کنترل جریان در پنوماتیک
فلوکنترل بینراهی، جریان خروجی را محدود میکند. این کنترل دبی باعث:
کاهش ضربه کاری
افزایش طول عمر سیلندر
بهبود عملکرد پوزیشنینگ
میشود. سرعت سیلندر با زمان تخلیه سیال رابطه مستقیم دارد.
کاربردهای صنعتی
این قطعه در:
دستگاه لیبل صنعتی
پیک اند پلیس
خط بستهبندی
پرس سبک هوایی
پنوماتیک ابزار دقیق
تابلو فرمان
رباتیک سبک صنعتی
استفاده میشود. در صنایع دارویی، غذایی و بستهبندی به دلیل اهمیت کنترل ضربه ناشی از سیلندر، کاربرد حیاتی دارد.
جزئیات فنی فلوکنترل بینراهی سایز ۴
برند: بدون برند / CDC کره
نوع اتصال: دو سر شیلنگخور Push-In
سایز شیلنگ: ۴ میلیمتر
جنس بدنه: پلیآمید صنعتی PA
جنس سوزن: برنج آبکاریشده
جنس اورینگ: NBR
نوع سیال: هوای فشرده
حداکثر فشار کاری: ۸ تا ۱۰ بار
حداکثر دما: ۶۰ درجه سانتیگراد
بازده تنظیم: دقیق (Fine Tuning)
افت فشار: کم
نوع مکانیزم: شیر سوزنی
مزایای استفاده در سیستمهای ابزار دقیق
در ابزار دقیق، سرعت سیلندر روی حساسیت درایو تأثیر دارد. فلوکنترل بینراهی با تنظیم نرم، از overshoot و back shock جلوگیری میکند. پوزیشن نهایی سیلندر نیز پایدارتر میشود.
تست نشتی (Leak Test)
سریعترین روش:
اعمال کف صابون روی بدنه
مشاهده حباب
در صورت تشکیل حباب:اورینگ خرابی دارد
یا شیلنگ بهدرستی وارد نشده است
نکات ایمنی
هنگام خروج شیلنگ، فشار را ببندید.
پیچ تنظیم را زیاد باز نکنید.
از روغنهای خورنده استفاده نکنید.
خرابیهای رایج
نشتی هنگام لرزش
گیرکردن سوزن در اثر گردوغبار
سفتشدن پیچ تنظیم در سرما
ترک بدنه بر اثر UV طولانیمدت
روشهای عیبیابی سریع
کاهش سرعت غیرعادی سیلندر:
سوزن بیش از حد بسته شده
افزایش ناگهانی سرعت:حلقه فلوگیر آسیبدیده
عدم آببندی:اورینگ خراب
جمعبندی
فلوکنترل بینراهی سایز ۴ یک قطعه ضروری برای کنترل دقیق جریان هوا در سیستمهای پنوماتیک کوچک است. طراحی سبک، نصب سریع، تنظیم نرم و قیمت مناسب باعث شده این اتصال پلاستیکی در اتوماسیون صنعتی بسیار محبوب باشد. با رعایت نکات نصب و نگهداری، عمر سیستم ابزار دقیق افزایش یافته و مصرف انرژی کمپرسور کاهش مییابد.
سوالات متداول (FAQ)
۱. آیا سرعت رفت و برگشت سیلندر با این قطعه تنظیم میشود؟
معمولاً فقط در یک جهت محدود میکند؛ جهت دیگر آزاد است.
۲. آیا نیاز به تفلنی یا چسب دارد؟
خیر؛ Push-In و اورینگ کافی هستند.
۳. آیا مناسب شیلنگ PVC است؟
توصیه نمیشود؛ PU و PA بهتر هستند.
۴. آیا در فشارهای بالاتر از ۱۰ بار قابل استفاده است؟
خیر؛ احتمال جداشدگی بالا میرود.
۵. آیا در تابلو ابزار دقیق کاربرد دارد؟
بله؛ فضای کم و کنترل دقیق آن مناسب تابلوهاست.
