شیر برقی بخار پیستونی 3/4 یونیدی (UNID) یکی از مدلهای مقاوم و دقیق در کنترل جریان بخار و سیالات داغ است که برای دماهای بالا طراحی شده است. این شیر از سری US برند یونیدی بوده و بدنهای برنجی با مقاومت حرارتی و مکانیکی بالا دارد. طراحی پیستونی در این مدل باعث شده تا در شرایط سخت کاری مانند بخار اشباع، شوکهای حرارتی و فشارهای بالا نیز عملکردی پایدار و بدون نشتی ارائه دهد. مهندسان صنعتی و تکنسینهای تأسیسات حرارتی از این شیر برای کنترل دقیق جریان بخار، آب داغ و سیالات فرآیندی در تجهیزات گوناگون از جمله بویلرها، خطوط تولید بخار، سیستمهای خشککن و تهویه صنعتی استفاده میکنند.
شیر برقی بخار چیست و چگونه کار میکند؟
شیر برقی بخار (Steam Solenoid Valve) تجهیزی است که مسیر عبور بخار را به کمک نیروی الکترومغناطیسی کنترل میکند. این نوع شیر با دریافت فرمان الکتریکی از طریق بوبین (Coil) باعث باز یا بسته شدن مسیر عبور سیال میشود. عملکرد سریع، کنترل دقیق و قابلیت اتوماسیون بالا از ویژگیهای مهم آن است. در کاربردهای بخار، دما و فشار بالا وجود دارد؛ بنابراین اجزای داخلی باید در برابر حرارت و خوردگی مقاوم باشند.
در شیرهای بخار از نوع پیستونی، حرکت باز و بسته شدن مسیر بهوسیله پیستون فلزی انجام میشود که بر اثر ایجاد میدان مغناطیسی توسط بوبین جابجا میشود. برخلاف شیرهای دیافراگمی، مدلهای پیستونی در دماهای بالاتر پایداری بیشتری دارند و در محیطهایی با بخار اشباع یا سیالات خورنده عملکرد مطمئنتری نشان میدهند.
معرفی شیر برقی بخار پیستونی 3/4 یونیدی UNID سری US
شیر برقی بخار پیستونی 3/4 یونیدی UNID از سری US بهطور خاص برای کنترل بخار، آب داغ و روغنهای حرارتی طراحی شده است. بدنه برنجی آن دارای مقاومت بالایی در برابر زنگزدگی و رسوب است و در دماهای بالا تغییر شکل نمیدهد. سایز 3/4 اینچ (DN20) یکی از سایزهای رایج در خطوط بخار متوسط است که تعادل مناسبی بین دبی عبوری و کنترل دقیق جریان فراهم میکند.
بوبین این مدل از نوع مقاوم در برابر حرارت است و برای ولتاژهای 220V AC یا 24V DC تولید میشود. طراحی عایق حرارتی در بوبین از انتقال گرما به سیمپیچ جلوگیری کرده و عمر مفید آن را افزایش میدهد. پیستون داخلی از جنس استنلس استیل ساخته شده و با آببند PTFE نسوز پوشیده شده تا در برابر دمای بخار و سایش مقاوم بماند.
شیر بخار یونیدی سری US در حالت عادی بسته (Normally Closed) است و با اعمال برق مسیر بخار را باز میکند. این طراحی باعث ایمنی بیشتر سیستم در زمان قطع ناگهانی برق میشود، زیرا در این حالت مسیر بخار بهصورت خودکار بسته میماند.
مزایای استفاده از شیر بخار یونیدی UNID مدل US-20
شیر بخار پیستونی 3/4 یونیدی (UNID) مزایای قابل توجهی دارد که آن را از سایر مدلهای بازار متمایز میکند:
مقاومت بالا در برابر دما تا حدود ۱۸۰ درجه سانتیگراد و فشار تا ۱۰ بار
طراحی پیستونی با آببندی فلزی برای جلوگیری از نشتی
طول عمر بالا در استفاده مداوم صنعتی
واکنش سریع در باز و بسته شدن مسیر
مصرف انرژی پایین و قابلیت کارکرد مداوم بوبین
بدنه برنجی مقاوم در برابر خوردگی و پوستهپوسته شدن
مناسب برای بخار اشباع، آب داغ، هوای فشرده و روغن حرارتی
نگهداری آسان و دسترسی ساده به قطعات داخلی برای سرویس
این مزایا موجب شدهاند تا شیر بخار یونیدی سری US در میان مهندسان تأسیسات و پیمانکاران صنعتی به عنوان گزینهای قابلاعتماد شناخته شود.
جزئیات فنی شیر برقی بخار پیستونی 3/4 یونیدی UNID سری US
برند: یونیدی (UNID)
مدل: US-20 (سایز 3/4 اینچ)
نوع عملکرد: برقی (Solenoid Operated)
سایز ورودی/خروجی: 3/4 اینچ (DN20)
جنس بدنه: برنج مقاوم در برابر حرارت (Brass Body)
جنس پیستون: استنلس استیل 304 (Stainless Steel Piston)
جنس آببند: PTFE نسوز (Teflon)
ولتاژ بوبین: 220V AC / 24V DC
دمای کاری: تا حدود 180°C
فشار کاری: 0.5 تا 10 bar
زمان پاسخدهی: کمتر از ۱ ثانیه
دمای محیطی مجاز: تا 80°C
درجه حفاظت: IP65 (ضد گردوغبار و مقاوم در برابر پاشش آب)
نوع تحریک: Normally Closed (در حالت بدون برق بسته)
نوع اتصال: رزوهای BSP یا NPT
کاربردها: سیستمهای بخار صنعتی، دیگ بخار، خشککنها، خطوط انتقال بخار، سیستمهای تهویه و گرمایش مرکزی
ساختار عملکردی شیر بخار یونیدی
عملکرد شیر بخار یونیدی UNID سری US مبتنی بر سیستم پیستونی مستقیم است. در حالت عادی که جریان برق قطع است، فنر داخلی پیستون را در وضعیت بسته نگه میدارد. با ارسال فرمان الکتریکی به بوبین، میدان مغناطیسی ایجاد شده و پیستون به سمت بالا حرکت میکند. با این جابجایی، مسیر بخار از ورودی به خروجی باز شده و جریان بخار برقرار میشود. پس از قطع فرمان برق، فنر پیستون را مجدداً به حالت بسته بازمیگرداند.
این فرآیند به سرعت و با حداقل تاخیر انجام میشود. در طراحی سری US، فاصله حرکتی پیستون و آببند به گونهای تنظیم شده تا در برابر تغییرات دما و فشار هیچ گونه قفل یا چسبندگی ایجاد نشود. به همین دلیل، حتی در حالت بخار مرطوب یا فشارهای متغیر، شیر عملکردی پایدار و یکنواخت دارد.
کاربردهای صنعتی شیر بخار پیستونی 3/4 یونیدی UNID
این شیر بخار در صنایع گوناگون کاربرد دارد، از جمله:
سیستمهای بخار در کارخانههای تولید مواد غذایی و نوشیدنی
کنترل بخار در خطوط اتوکلاو و استریلایزرهای صنعتی
سیستمهای گرمایش مرکزی و تهویه صنعتی (HVAC)
دیگهای بخار و مبدلهای حرارتی
صنایع شیمیایی، پتروشیمی و رنگسازی
تجهیزات خشککن نساجی و چاپ پارچه
ماشینآلات فرآیندی که نیاز به کنترل دقیق بخار دارند
در تمامی این کاربردها، پایداری عملکرد شیر و مقاومت در برابر دما و فشار بالا از اهمیت بالایی برخوردار است و شیر یونیدی به خوبی از عهده این شرایط برمیآید.
نگهداری و سرویس دورهای
برای افزایش طول عمر و کارایی شیر بخار یونیدی، رعایت موارد زیر توصیه میشود:
استفاده از فیلتر مناسب در ورودی بخار برای جلوگیری از ورود ذرات معلق.
تمیز نگه داشتن مسیر بخار و عدم تجمع میعانات در محل نصب شیر.
بررسی سلامت بوبین و اطمینان از ولتاژ صحیح تغذیه.
کنترل دورهای آببند PTFE و تعویض در صورت سخت یا ترکخورده شدن.
اجتناب از نصب شیر در معرض مستقیم حرارت بویلر یا شعله.
این اقدامات ساده موجب افزایش عمر مفید شیر تا بیش از ۵ سال در کارکرد مداوم صنعتی میشوند.
تفاوت شیر بخار پیستونی با مدلهای دیافراگمی
شیرهای دیافراگمی معمولاً در دماهای پایینتر (زیر ۹۰ درجه سانتیگراد) به کار میروند و برای بخار مناسب نیستند. در مقابل، شیر بخار پیستونی یونیدی UNID سری US برای بخار اشباع طراحی شده و از قطعات فلزی مقاوم در برابر حرارت استفاده میکند. آببند تفلونی (PTFE) جایگزین لاستیکهای معمولی شده تا در برابر دما و خوردگی مقاوم باشد.
همچنین طراحی پیستونی باعث میشود شیر در هنگام باز و بسته شدن، به شوک فشار حساس نباشد و در طولانیمدت تغییر عملکرد ندهد.
دلایل انتخاب شیر بخار یونیدی UNID
دلایل متعددی وجود دارد که مهندسان صنعتی و تاسیساتی این مدل را برای خطوط بخار انتخاب میکنند:
برند معتبر و شناختهشده در بازار تجهیزات کنترل سیال
قیمت رقابتی نسبت به کیفیت بالا
سهولت تأمین قطعات یدکی و بوبینهای جایگزین
دوام کاری بالا حتی در استفاده ۲۴ ساعته
سازگاری با سیستمهای کنترلی و برقی موجود در ایران
این ویژگیها باعث شدهاند تا سری US یونیدی یکی از پرفروشترین شیرهای بخار در پروژههای صنعتی و ساختمانی باشد.
بخش پرسش و پاسخ (FAQ)
۱. آیا شیر بخار یونیدی سری US برای بخار اشباع قابل استفاده است؟
بله، این سری بهطور خاص برای بخار اشباع تا دمای ۱۸۰ درجه سانتیگراد طراحی شده و در فشارهای کاری تا ۱۰ بار عملکردی پایدار دارد.
۲. تفاوت مدل 1/2 و 3/4 یونیدی در چیست؟
هر دو از نظر ساختار یکسان هستند؛ تفاوت آنها در سایز ورودی و دبی عبوری است. مدل 3/4 برای خطوط با جریان بیشتر استفاده میشود.
۳. آیا میتوان شیر را در موقعیت افقی نصب کرد؟
بله، ولی بهترین عملکرد زمانی حاصل میشود که شیر در حالت عمودی نصب شود تا تخلیه میعانات راحتتر انجام گیرد.
۴. چگونه میتوان بوبین شیر را تعویض کرد؟
بوبین با باز کردن مهره بالایی قابل جدا شدن است و بدون نیاز به باز کردن کل شیر از خط، میتوان آن را جایگزین کرد.
۵. آیا شیر بخار یونیدی برای روغن داغ نیز قابل استفاده است؟
بله، بهشرطی که دمای روغن از محدوده مجاز (حدود ۱۸۰ درجه سانتیگراد) فراتر نرود، عملکرد شیر کاملاً مناسب خواهد بود.
