شیر پروانهای PTFE تفلنی موتوردار 2 اینچ پنوماتیک یکی از پرکاربردترین تجهیزات کنترلی در صنایع سنگین و خطوط انتقال مواد خورنده است. این شیر با ترکیب ساختار مکانیکی مقاوم و پوشش داخلی از جنس تفلون (PTFE) همراه با اکچویتور پنوماتیک قدرتمند، امکان کنترل دقیق جریان سیالات در شرایط سخت صنعتی را فراهم میکند.
پوشش تفلنی داخل بدنه، این شیر را در برابر انواع مواد شیمیایی، اسیدها، بازها و بخار داغ مقاوم کرده است. از سوی دیگر، اکچویتور پنوماتیکی نصبشده بر روی آن با نیروی هوای فشرده، محور دیسک را در زاویه ۹۰ درجه میچرخاند و موجب باز یا بسته شدن مسیر عبور سیال میشود. این ترکیب باعث شده شیر تفلنی پنوماتیک، انتخابی ایدهآل برای صنایع شیمیایی، دارویی، بخار و تصفیهخانهها باشد.
در سایز ۲ اینچ، این شیر بیشترین استفاده را در خطوط با دبی متوسط دارد، جایی که نیاز به واکنش سریع، کنترل دقیق و دوام بالا در برابر خوردگی وجود دارد. عملکرد سریع و نرم اکچویتور پنوماتیکی، ضمن کاهش زمان باز و بسته شدن، امکان کنترل ایمن جریان را در فرآیندهای اتوماتیک فراهم میسازد.
شیر پروانهای چیست و چگونه عمل میکند؟
شیر پروانهای (Butterfly Valve) نوعی شیر صنعتی چرخشی است که با استفاده از یک دیسک دایرهای در مسیر جریان، وظیفه باز، بسته و تنظیم میزان عبور سیال را بر عهده دارد. محور مرکزی دیسک به کمک عملگر (اکچویتور) میچرخد و مسیر عبور را از حالت کاملاً باز تا بسته تغییر میدهد.
در حالت باز، دیسک به موازات جریان قرار دارد و عبور سیال با حداقل افت فشار انجام میشود، اما در حالت بسته، دیسک عمود بر مسیر قرار گرفته و جریان را مسدود میکند.
در مدلهای پنوماتیکی، نیروی چرخش از طریق فشار هوای فشرده تأمین میشود. اکچویتور پنوماتیکی با دریافت فرمان از شیر برقی یا سیستم کنترل مرکزی، محور دیسک را در زاویه مشخص میچرخاند. این نوع عملکرد برای سیستمهایی که نیاز به واکنش سریع، دقت بالا و کنترل خودکار دارند، ایدهآل است.
معرفی شیر پروانهای PTFE تفلنی موتوردار 2 اینچ پنوماتیک
شیر پروانهای PTFE تفلنی موتوردار 2 اینچ پنوماتیک یکی از مدلهای مقاوم و تخصصی برای کنترل سیالات خورنده است. بدنه این شیر معمولاً از چدن داکتیل یا استنلس استیل (Stainless Steel) ساخته میشود که مقاومت مکانیکی بالایی دارد. بخش داخلی بدنه و سطح تماس دیسک با سیال، با لایهای از PTFE (تفلون) پوشانده شده تا از خوردگی و واکنشهای شیمیایی جلوگیری شود.
اکچویتور نصبشده روی شیر از نوع پنوماتیکی است و با استفاده از فشار هوای ۵ تا ۸ بار عمل میکند. در مدلهای مختلف، این اکچویتور میتواند دوحالته (Double Acting) یا فنر برگشتدار (Spring Return) باشد. در مدل فنر برگشتدار، در صورت قطع هوای فشرده، فنر داخلی محور را به وضعیت اولیه برمیگرداند و از ایمنی سیستم محافظت میکند.
این نوع شیر معمولاً بهصورت کوپلشده و آماده نصب عرضه میشود تا در زمان نصب نیازی به تنظیمات جداگانه بین شیر و اکچویتور نباشد. اتصال مکانیکی استاندارد طبق ISO5211 باعث میشود بتوان از اکچویتورهای مختلفی مانند NOG050، NOG063 یا NOG075 بسته به سایز و فشار کاری استفاده کرد.
مزایای استفاده از شیر پروانهای تفلنی موتوردار پنوماتیک
۱. مقاومت شیمیایی بالا: پوشش تفلنی در برابر اسیدها، بازها و سیالات خورنده مقاومت کامل دارد.
۲. پاسخدهی سریع: اکچویتور پنوماتیکی در کمتر از ۲ ثانیه موقعیت شیر را تغییر میدهد.
۳. ایمنی در قطع فشار: مدل فنر برگشتدار در شرایط اضطراری مسیر را به حالت ایمن بازمیگرداند.
۴. نصب آسان: طراحی سبک و فشرده امکان نصب در فضاهای محدود را فراهم میکند.
۵. طول عمر زیاد: دیسک استیل و نشیمنگاه PTFE باعث افزایش دوام و عملکرد نرم میشود.
۶. قابل اتصال به سیستمهای کنترلی: سازگار با شیر برقی پنوماتیکی، سوییچ موقعیت و PLC.
جزئیات فنی شیر پروانهای PTFE تفلنی موتوردار 2 اینچ پنوماتیک
نوع شیر: پروانهای (Butterfly Valve)
نوع عملگر: اکچویتور پنوماتیکی (Pneumatic Actuator)
سایز: 2 اینچ (DN50)
جنس بدنه: چدن داکتیل یا استنلس استیل
جنس دیسک (Disc): استیل ضدزنگ یا کرومپوش
جنس نشیمنگاه (Seat): PTFE (تفلون)
نوع پوشش داخلی: تفلنی کامل
نوع اتصال: ویفری (Wafer Type) یا لاگی (Lug Type)
فشار کاری: تا 16 بار
دمای کاری: از -10 تا +180 درجه سانتیگراد
فشار تغذیه هوا: 5 تا 8 بار
زاویه چرخش: 90 درجه
نوع عملکرد: دوحالته یا فنر برگشتدار
گشتاور عملکرد: 50 تا 80 نیوتنمتر (بسته به مدل)
نمایشگر موقعیت: دارد (Position Indicator)
عملکرد دستی اضطراری: دارد (Hand Lever)
اتصال اکچویتور: استاندارد ISO5211
کاربردها: خطوط اسیدی، بخار، تصفیهخانه، صنایع پتروشیمی، دارویی و تهویه
نحوه عملکرد اکچویتور پنوماتیک
اکچویتور پنوماتیکی از یک محفظه استوانهای، پیستون مرکزی و محور خروجی تشکیل شده است. با ورود هوای فشرده به یک سمت پیستون، فشار هوا موجب حرکت خطی آن میشود که به کمک مکانیزم دنده و چرخدنده، به حرکت چرخشی محور خروجی تبدیل میشود. این محور به دیسک شیر متصل است و آن را میچرخاند.
در مدل دوحالته، باز و بسته شدن شیر با ورود و خروج هوا از هر دو سمت پیستون انجام میشود. در مدل فنر برگشتدار، فقط یک سمت با هوا و سمت دیگر با فنر داخلی کار میکند. در هنگام قطع هوا، فنر بهصورت خودکار دیسک را به وضعیت اولیه بازمیگرداند تا جریان سیال قطع یا برقرار شود.
کاربردهای شیر پروانهای PTFE تفلنی موتوردار پنوماتیک
صنایع شیمیایی و پتروشیمی
خطوط انتقال بخار و گاز
سیستمهای تصفیه و فیلتراسیون
صنایع دارویی و غذایی
سیستمهای خنککننده و HVAC
کارخانجات تولید شوینده و اسید
خطوط اسید سولفوریک، سدیم هیدروکسید، کلر و آمونیاک
به دلیل مقاومت بالای تفلون و واکنش سریع اکچویتور، این شیر در محیطهایی که نیاز به اطمینان و پایداری بالا دارند، انتخاب اصلی مهندسان است.
تفاوت شیر تفلنی با سایر مدلها
در مقایسه با شیرهای لاستیکی یا EPDM، مدل تفلنی (PTFE) مقاومت بسیار بیشتری در برابر خوردگی دارد. لایه PTFE در برابر دمای بالا و مواد شیمیایی پایدار است و تغییر شکل نمیدهد. همین ویژگی باعث شده شیرهای تفلنی در محیطهای خورنده و خطوط اسیدی عملکرد قابلاعتماد و طولانیمدتی داشته باشند.
ویژگیهای طراحی بدنه و دیسک
پوشش داخلی بدنه و دیسک از جنس PTFE است که سطحی صیقلی و غیرچسبنده دارد. این ساختار مانع از تجمع مواد جامد، کاهش افت فشار و افزایش راندمان جریان میشود. طراحی ویفری این شیر نیز باعث سهولت در نصب بین فلنجها و کاهش وزن کلی سیستم میشود.
ویژگیهای اکچویتور پنوماتیکی
اکچویتور پنوماتیک این شیر معمولاً از جنس آلومینیوم آنودایز با مقاومت بالا در برابر خوردگی ساخته میشود. برخی ویژگیهای آن عبارتاند از:
طراحی سبک با گشتاور خروجی بالا
واکنش سریع کمتر از ۲ ثانیه
قابلیت اتصال تجهیزات جانبی مانند شیر برقی، سوئیچ موقعیت و فیلتر هوا
عملکرد پایدار در فشار ۵ تا ۸ بار
گشتاور متناسب با سایز شیر (برای سایز ۲ اینچ حدود NOG063)
قابلیت تنظیم زاویه باز شدن و بستن
نکات نصب و نگهداری
۱. قبل از نصب، مسیر لوله از ذرات جامد و آلودگی تمیز شود.
۲. اکچویتور باید در جهت عمودی و به دور از رطوبت مستقیم نصب گردد.
۳. از گشتاور بیش از حد هنگام بستن فلنجها خودداری شود.
۴. هر شش ماه عملکرد اکچویتور، فشار هوای ورودی و نشتی اتصالات بررسی شود.
۵. برای جلوگیری از آسیب، هنگام نصب از واشر مناسب بین فلنجها استفاده گردد.
مزایای کلی شیر پروانهای تفلنی پنوماتیک
عملکرد سریع و ایمن
مقاوم در برابر مواد شیمیایی
وزن سبک و طراحی فشرده
قابلیت اتصال به سیستمهای کنترل خودکار
مناسب برای دمای بالا و فشار متوسط
کاهش هزینههای نگهداری و خرابی
بخش پرسش و پاسخ (FAQ)
۱. آیا شیر پروانهای PTFE پنوماتیک برای بخار مناسب است؟
بله، این مدل تا دمای ۱۸۰ درجه سانتیگراد در بخار اشباع عملکرد پایدار دارد.
۲. چه نوع اکچویتوری برای سایز ۲ اینچ پیشنهاد میشود؟
معمولاً اکچویتور NOG063 با گشتاور خروجی حدود ۶۰ نیوتنمتر مناسب است.
۳. آیا پوشش تفلنی روی دیسک در تماس با سیالات اسیدی دوام دارد؟
بله، تفلون PTFE در برابر اغلب اسیدها و حلالها کاملاً پایدار است.
۴. در صورت قطع هوا، وضعیت شیر چگونه میماند؟
در مدل فنر برگشتدار، شیر بهطور خودکار به حالت اولیه بازمیگردد تا ایمنی سیستم حفظ شود.
۵. آیا امکان کنترل موقعیت شیر از طریق PLC وجود دارد؟
بله، با افزودن سوئیچ موقعیت و شیر برقی، میتوان وضعیت شیر را از طریق PLC کنترل و مانیتور کرد.
